Relacje między organizacjami pozarządowymi a administracją publiczną powinny opierać się na konstytucyjnej zasadzie subsydiarności (pomocniczości). Polega ona na założeniu, że zadania, które mogą być wykonywane przez jednostkę, nie powinny być wykonywane przez państwo. Organy wyższego szczebla teoretycznie ingerować mogą tylko wtedy, kiedy przedstawiciele szczebla niższego nie potrafią skutecznie zrealizować swoich obowiązków. Władza więc, w konstytucyjnym rozumieniu, ma charakter pomocniczy – wspierający działania jednostek, które ją ustanowiły. Tam natomiast, gdzie pomoc państwa nie jest konieczna, aktywność pozostawiona być powinna społeczeństwu obywatelskiemu.
W związku z tym, niezbędna jest współpraca między administracją publiczną a organizacjami pozarządowymi, zarówno na poziomie centralnym, jak i lokalnym. Najczęstszy udział NGO-sów w kształtowaniu rzeczywistości polityczno-prawno-społecznej odnosi się do najniższych szczebli władzy – samorządów gminnych i powiatowych. W przypadku zaś administracji rządowej organizacje pozarządowe pełnią rolę przede wszystkim konsultacyjną.
Istnieje wiele form i możliwości współpracy między NGO-sami a administracja publiczną. Do pierwszej z nich należy programowanie działań, czyli udział przedstawicieli organizacji pozarządowych w procesie planowania. Wiąże się z nim m. in. wzajemne informowanie o planowanych kierunkach działań, konsultowanie z NGO-sami kluczowych dokumentów tworzonych przez administrację publiczną, a także udział organizacji we wspólnych spotkaniach i posiedzeniach, których celem jest obranie zgodnego kierunku postępowania. Wspólne zespoły, złożone z przedstawicieli NGO-sów oraz reprezentantów władzy podejmują inicjatywy związane z nowymi programami, strategiami oraz aktami prawnymi.
Drugą formą współpracy jest koordynacja zaplanowanych już wcześniej działań. Ma ona wpłynąć na wszechstronność i jakość wykonania – zarówno na przez sektor publiczny jak i pozarządowy. Każdy z wykonawców podejmuje aktywność na powierzonym mu polu, tak by skutek był rzeczywiście odczuwalny dla lokalnych środowisk.
Trzecią możliwością współpracy jest powierzenie NGO-som realizacji zadań publicznych. Wówczas władze przekazują środki publiczne konieczne do osiągnięcia zakładanego celu, a odpowiedzialność za jego wykonanie spoczywa na organizacji pozarządowej. Administracja sprawuje jedynie nadzór nad działalnością, sprawdzając czy praca NGO-sów odpowiada ustalonym standardom. Powyższy katalog nie jest oczywiście zamknięty i nie zawiera wszystkich możliwych form współpracy. Kluczem do osiągania porozumienia powinna być otwartość na współpracę obu stron – organizacji pozarządowych oraz administracji publicznej, a rodzaj podejmowanych aktywności wynikać winien z aktualnych potrzeb lokalnych społeczności.
