Diagnoza społeczna[1]

Diagnoza społeczna lub ekspertyza społeczna to dokument, którego celem jest jak najdokładniejsze opisanie danej społeczności, poprzez rozważenie kluczowych zdarzeń, sytuacji i społecznych uwarunkowań. Pozyskana dzięki ekspertyzie wiedza umożliwi prostsze zaplanowanie zmian oraz wdrożenie nowych rozwiązań. Najważniejszymi rodzajami diagnozy społecznej są:

  • diagnoza historyczno-przyczynowa (skupia się na poszukiwaniu przyczyn i mechanizmów występowania problemu społecznego);
  • diagnoza twórcza lub kreatywna (ma znaleźć czynniki społeczne, istotne dla pożądanych zmian);
  • diagnoza poznawcza („daje w sposób opisowy lub porównawczo-opisowy charakterystykę diagnozowanego fragmentu rzeczywistości w zestawieniu z szerszymi procesami i zjawiskami społecznymi, stanowi podstawę budowania wiedzy teoretycznej o danym problemie społecznym”[2]).

Najważniejsze dane, które uwzględnia się w diagnozie to przede wszystkim:

  • poziom (standard) życia,
  • jakość życia,
  • typy stosunków społecznych,
  • funkcjonowanie polityki społecznej, w tym jej instytucji,
  • sfery życia społecznego, które są ważnym kontekstem dla prowadzenia polityki społecznej.

Metody zbierania danych zaś, bazują głównie na obserwacji i eksperymentach, badaniach sondażowych (ankieta, wywiad kwestionariuszowy), wtórnej analizie danych (badania na podstawie spisów, dokumentów urzędowych)oraz na badaniach jakościowych (analiza dokumentów osobistych, obserwacja uczestnicząca, wywiad swobodny).

Również organizacje pozarządowe mogą uczestniczyć w pracach nad przygotowaniem diagnozy społecznej. Ich główne działania to: dostarczanie danych do diagnozy, delegowanie ekspertów do pracy w zespołach przygotowujących diagnozę (w zakresach tematycznych związanych z NGO-sami), koordynacja prac w dziedzinach, którymi zajmują się organizacje pozarządowe. Przygotowanie części lub całości diagnozy społecznej organizacjom pozarządowym może być także rozumiane jako forma wspierania lub powierzania zadań publicznych.


[1] https://poradnik.ngo.pl/diagnoza-spoleczna

[2] Ibidem.

Podziel się swoją opinią